PERSBERICHT – Het Groene Consortium en de burgerbeweging Den Haag Fossielvrij hebben onderling de intentie uitgesproken samen op te trekken in het verdere aankoopproces van Eneco. De partijen passen goed bij elkaar en bereiden samen een bod voor.
De combinatie Den Haag Fossielvrij en Het Groene Consortium biedt de 44 verkopende gemeenten een welkom alternatief voor de fossiele partijen Shell/PGGM en Total. Door de samenwerking van Het Groene Consortium en Den Haag Fossielvrij kunnen de verkopende gemeenten voldoen aan de eis dat Eneco aan een duurzame partij wordt verkocht.
Beide partijen staan voor een verdere verduurzaming van Eneco. Den Haag Fossielvrij had al aangekondigd dat ze op zoek is naar partners. De burgerbeweging heeft vooral interesse in de Haagse warmtenetten. Den Haag Fossielvrij wil de Haagse netten verduurzamen en de aanleg van de Botlekpijp tussen Rotterdam en Den Haag voorkomen. De Botlekpijp zou Haagse huishoudens afhankelijk maken van de petrochemische industrie in Rotterdam.
Het Groene Consortium ondersteunt die lijn. Beide partijen willen Eneco verder vergroenen en zien een groeimarkt voor duurzame investeringen in Nederland en daarbuiten. Door verdere innovaties kan Eneco een belangrijke bijdrage leveren aan de transitie naar een volledig duurzame, goedkope en democratische energievoorziening.
Het Groene Consortium bestaat onder andere uit Kees Koolen (oprichter Booking.com en Uber, Koolen Industries), Michiel Rexwinkel (oprichter en grootaandeelhouder Greenchoice), Willem Smelik (CEO groene beleggingsinstelling Meewind) en Gerben Pek (CEO Gutami Holding zonneenergie).
De burgerbeweging Den Haag Fossielvrij is onderdeel van de wereldwijde Fossilfree-beweging en 350.org. Deze beweging stimuleert publieke instellingen om te divesteren, om hun geld terug te trekken uit de fossiele industrie. Ook pensioenfondsen, waarin het geld van burgers is belegd,zouden zich volgens de beweging zo snel mogelijk moeten terugtrekken uit de fossiele industrie.
Als Het Groene Consortium en Den Haag Fossielvrij Eneco kopen, blijft het voor iedereen mogelijk te investeren in de groene energiesector. Woordvoerder Joeri Oudshoorn van Den Haag Fossielvrij: “Het is voor pensioenfondsen nog steeds mogelijk om mee te doen in de aankoop van Eneco. Zo kunnen ze hun portefeuille betekenisvol verduurzamen en tegelijkertijd hun fossiele portefeuille afbouwen.” Door de samenwerking met Het Groene Consortium wordt het voor kleinere pensioenfondsen ook mogelijk deel te nemen via een fonds.
Het Groene Consortium en Den Haag Fossielvrij staan ook open voor andere partijen die de groene doelstellingen ondersteunen. Klanten, burgers, bedrijven, medewerkers en gemeenten krijgen de mogelijkheid zich hierbij aan te sluiten. Dat geldt ook voor gemeenten die nu al aandelen hebben en uiteindelijk besluiten dat ze bij Eneco betrokken willen blijven.
Joeri Oudshoorn van Den Haag Fossielvrij, Kees Koolen & Gerben Pek van Het Groene Consortium: “De combinatie van de burgerbeweging en enkele van de groenste bedrijven van Nederland is een gamechanger in de energietransitie. Wij voelen allemaal de urgentie én zien de kansen. Met de slagkracht van Eneco, de groenste ondernemers van het land en de uiterst gedreven en innovatieve burgerbeweging worden de krachten gebundeld die we nodig hebben voor deze enorme opgave.”
Lees meer over de aankoop van Eneco
Achtergrond Den Haag Fossielvrij en de verkoop van Eneco
De burgerbeweging Den Haag Fossielvrij voert campagne voor een snelle en eerlijke transitie naar 100% duurzame energie in 2030 Ze streeft er daarnaast naar om de banden te verbreken tussen gemeente Den Haag en de vele hoofdkantoren van fossiele multinationals in de stad (Shell, Total, Aramco, Q8 en vele anderen).
Den Haag Fossielvrij werkt goed samen met andere burgergroepen en de gemeente. Nadat 13 van de 15 partijen van links tot rechts het Haags Klimaatpact tekenden, heeft de burgerbeweging dit document onder de publieke aandacht gebracht. Het Haags Klimaatpact, waarin stond dat Den Haag voortaan in 2030 klimaatneutraal wilde worden, werd vervolgens door ruim 300 organisaties in de stad ondertekend. Steeds meer burgergroepen stonden er op om hun eigen energievoorziening in de hand te nemen. Zij maakten een Haags Warmtemanifest, waarin zij de richting aangaven voor een fossielvrije warmtevoorziening van Den Haag. Nadat een poging van de gemeenteraad mislukte om de warmtenetten onder te brengen bij het netwerkbedrijf Stedin, besloot een meerderheid van de gemeenteraad in de nacht van 5 op 6 oktober 2017 haar aandelen Eneco niet te verkopen. Met die verkoop zou immers een netwerkmonopolie aan een marktpartij overgedragen worden. Den Haag Fossielvrij ondersteunde die lijn.
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 besloot een nieuwe coalitie van Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks achter gesloten deuren om de aandelen van Eneco toch te verkopen. Den Haag Fossielvrij vindt dat de nieuwe coalitie daardoor de energietransitie in Den Haag in gevaar brengt. Door coalitiedwang werd het politieke speelveld gesloten.
Burgerbeweging Den Haag Fossielvrij besloot daarop zich op een nieuw en extra speelveld te begeven. De burgerbeweging nam een gedurfd besluit: als politieke bescherming niet langer mogelijk is, zullen we op het overnamepad moeten. Waar zij haar kaarten in eerste instantie vooral op pensioenfondsen richtte, blijkt met de komst van het Groene Consortium een eenvoudigere weg naar succes mogelijk.
Wanneer Den Haag Fossielvrij en Het Groene Consortium de nieuwe eigenaren van Eneco worden, gaat een lang gedroomde wens van de burgerbeweging in vervulling. Oudshoorn: “Met de koop van Eneco kunnen we een fossiele lock-in voorkomen waarbij de petrochemische Rotterdamse Haven zijn vuile warmte gaat leveren aan huishoudens in Den Haag.”
Al in 2017 maakten de raffinaderijen hun plannen bekend om uiteindelijk 420.000 huishoudens in Zuid-Holland decennia lang aan te sluiten op hun fossiele warmte. Eventuele duurzame bronnen zouden wel aangesloten kunnen worden, maar alleen wanneer er onvoldoende fossiele warmte in de haven voorradig is. Daarmee wordt een transitie naar een duurzame toekomst op verschillende manieren effectief voorkomen.
Allereerst krijgen de raffinaderijen vrijstelling voor de CO2-uitstoot die gepaard gaat met de warmte die ze leveren. Daardoor verdwijnt de prikkel om te verduurzamen, evenals de beloning bij succes. Ten tweede kunnen raffinaderijen die warmte leveren aan huishoudens niet gesloten worden.
De politiek kan huishoudens nu eenmaal niet in de kou zetten. Ten derde levert de Botlekpijp het hele jaar door de basislast, dat is de warmtevraag die we op gemiddelde dagen nodig hebben. Juist die warmte kan heel goed met duurzame bronnen geleverd worden. Daardoor verdringt de restwarmte duurzame Haagse bronnen.
De koper van Eneco krijgt het wettelijke recht te bepalen wie er warmte mag leveren op het netwerk. Daarbij is niet geregeld dat duurzame bronnen voorrang krijgen. Door als burgerbeweging zelf Eneco te kopen, kan een fossiele lock-in voorkomen worden. Nu Het Groene Consortium samen met Den Haag Fossielvrij optrekt, komt deze wens steeds dichterbij.