Voor wie is de overheid banger? Voor de klimaatbeweging of toch voor de klimaatcrisis? Na de poging van de inlichtingendienst om vijf klimaatactivisten te werven als spion, noemt de NCTV nu geweldloos ‘eco-protest’ in het dreigingsbeeld. “De overheid verdedigt hiermee de belangen van de fossiele industrie.”
‘Eco-protest’ is de hoogste nieuwe binnenkomer in het 50e ‘dreigingsbeeld‘ van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Het eco-protest van de groep Extinction Rebellion, schrijft NCTV, is – houd je vast – ‘expliciet tegen gebruik van het geweld’ en gericht ‘op het genereren van zoveel mogelijk media-aandacht met aansprekende protestacties’.
Minister Grapperhaus legitimeert de bemoeienis van de inlichtingendienst met de klimaatbeweging met de woorden ‘ernstige openbare ordeverstoringen’. Maar daarvan is volgens de jurisprudentie pas sprake als er met molotov-cocktails of bakstenen wordt gegooid. En dat is in drie decennia klimaatprotest nog nooit aan de orde geweest.
De klimaatbeweging is open, transparant en geweldloos. En de klimaatbeweging groeit. En dus ook de aandacht van de overheid. Dat merkt ook Den Haag Fossielvrij. Coördinator Femke kreeg op 4 april 2019 onverwachts een intimiderend bezoek van de inlichtingendienst: of ze wilde spioneren in de klimaatbeweging. Ze bleek niet de enige: vier andere klimaatverdedigers waren ook benaderd.
“Alle aandacht van de inlichtingendiensten voor de klimaatbeweging zou lachwekkend zijn, als het niet zo serieus was”, zegt Femke. “Dit bewijst dat de overheid de klimaatbeweging als een groter gevaar ziet dan de klimaatcrisis. Dat is een zorgwekkend verkeerde analyse van het gevaar. Niet bezorgde burgers zijn het probleem, maar het businessmodel van Shell en andere fossiele multinationals. ”
“De overheid zou ons juist moeten omarmen, in plaats van te criminaliseren. Protest en burgerlijke ongehoorzaamheid zijn onmisbaar in een gezonde democratie. Wij komen op voor een veilige en gezonde leefomgeving, ook voor toekomstige generaties. Maar de Nederlandse overheid verdedigt liever de belangen van de fossiele industrie.”
In de media en in de politiek
- 24 juni 2019 – Nieuwsuur – NCTV-waarschuwing verbaast klimaatactivisten
In de uitzending vertelt onze Femke over de inlichtingendienst die opeens bij haar op de stoep stond.
“De overheid zou dezelfde angst moeten hebben voor de klimaatcrisis, want dan ging alles een stuk sneller.”
- 24 juni 2019 – voorfilmpje Nieuwsuur
“Wat Extinction Rebellion doet; het verkeer vijf minuutjes stil leggen, mag je niet vergelijken met het gooien van molotov cocktails.”
- 20 juni 2019 – NRC – Milieuorganisaties bezorgd om werving informanten door politie
De overheid „doet er goed aan om mensen die erbij [vreedzaam protest] betrokken zijn open en transparant tegemoet te treden”, aldus Greenpeace, Milieudefensie en Fossielvrij NL. „Het genoemde handelen van de politie lijkt van een geheel andere opvatting te getuigen.”
- 19 juni 2019 – NRC- Podcast: Hoe de politie informanten werft onder klimaatactivisten
Journalist Kees Versteegh vertelt over zijn zoektocht: welke geheime dienst probeert informanten te werven in de klimaatbeweging? Aan het woord komen Femke en andere mensen die bedankt hebben ‘voor de eer’ om informant te worden voor de inlichtingendienst.
- 19 juni 2019 – NRC – Waarom wordt iemand informant?
„Wat veel mensen niet blijken te weten, is dat je, zonder uitleg te geven gewoon, nee kunt zeggen”, vertelt Femke.
- 18 juni 2019 – Tweede Kamer – Kamervragen Partij voor de Dieren over benadering klimaatactivisten door de inlichtingendienst
“Begrijpt u dat burgers bezorgd zijn over het feit dat Nederland nog ver verwijderd is van het behalen van de noodzakelijke klimaatdoelstellingen?”
- 18 juni 2019 – Kabinet – Minister Grapperhaus reageert op het bericht over de manier waarop de politie informanten werft in de klimaatbeweging
“De politie werft informanten vanwege hun specifieke informatiepositie. Heimelijkheid is daarbij noodzakelijk, omdat de informanten die een bijzondere informatiepositie hebben, ernstige fysieke, sociale en/of maatschappelijke schade kunnen oplopen als bekend zou worden dat zij de informatie met de politie hebben gedeeld.”
- 12 juni 2019 – Omroep West – Femke vertelt in de radioshow Studio Haagsche Bluf
Over Den Haag Fossielvrij en het bezoek van de inlichtingendienst bij haar thuis (vanaf 10.00)
- 6 juni 2019 – GroenLinks Rotterdam – Verklaring over inlichtingendiensten die GroenLinks-raadslid benaderden
“GroenLinks Rotterdam roept onze burgemeester Ahmed Aboutaleb en de politie op om in het openbaar verantwoording af te leggen over deze aanpak. En om te stoppen met de recrutering, intimidatie en verstoring. Het is voor GroenLinks Rotterdam essentieel dat klimaatactivisten en volksvertegenwoordigers in vrijheid hun belangrijke maatschappelijke en democratische werk kunnen doen.”
- 5 juni 2019 – NRC – Hoe de politie informanten werft in de klimaatbeweging
“Diverse leden van organisaties als Code Rood, Fossielvrij NL en Extinction Rebellion, kregen de afgelopen maanden bezoek van politiefunctionarissen. De agenten verzochten om informatie van de activisten en wilden „een langdurige relatie” met hen opbouwen.”
- 5 juni 2019 – NRC- Open brief in NRC: Inlichtingendienst, stop je intimiderende bezoekjes
“Voor wie is de overheid banger? Voor bezorgde burgers of voor de klimaatcrisis?”, vroegen Femke (Den Haag Fossielvrij), Bas (Code Rood) en Ernst-Jan (Extinction Rebellion) zich af, nadat de inlichtingendienst hen had benaderd om informant te worden.
Video