Wat fijn dat er vrijdag zoveel mensen waren om met ons, en Grand Café Utopie, het nieuwe jaar strijdbaar in te luiden!
Kijk hieronder Femkes speech terug, waarin ze Den Haag een 2019 wenst vol échte vrede en recht.
Meer over het onrecht waar oliegigant Chevron mee wegkomt, met hulp van het Haagse Permanent Court of Arbitration in deze playlist.
(Tekst speech onder de video)
Femke’s speech:
Wat is er toepasselijker voor een gezamenlijke nieuwjaarsborrel met advocaten in de Internationale Stad van Vrede en Recht, dan een paar woorden over Vrede en Recht?
Deze zomer waren we met Den Haag Fossielvrij in Groningen. Zij aan zij met slachtoffers van de gasbevingen streden we tegen de overheid en Shell. Zij rekenen zich rijk met aardgas, en walsen over de rechten heen van Groningers – en al het andere leven op aarde.
Daar in Groningen kreeg ik een appje dat ik drie keer moest lezen voordat ik het kon geloven. Uitgerekend Shell gaat gemeente Den Haag adviseren over de lokale energietransitie. Dat is net zo iets als de badkamer dweilen met je modderlaarzen aan.
Hoe had het zo ver kunnen komen? Hoe kan Shell de gemeente adviseren over de energietransitie die Shell juist probeert te vertragen?
De gemeente Den Haag en Shell hebben altijd al een innige relatie gehad. Slechts een keer was het minder dik ‘aan’. Dat was tijdens de boycot van Zuid-Afrika in de anti-apartheidsstrijd. Toen zei de gemeente ‘nee’ tegen Shell. En Shell dreigde daarop de stad te verlaten.
Pas afgelopen jaar kreeg Shell voor de tweede keer ‘nee’ te horen van de gemeente. Door onze campagne tegen Generation Discover besloot de gemeente om Shell geen subsidie meer te geven voor het kindermarketingfestival.
Wij waren blij. Een maand eerder hadden we gehoord dat gemeente Den Haag – op aandringen van ons en de bijna 300 ondertekenaars van het Haags Klimaatpact – al in 2030 klimaatneutraal wil zijn ipv in 2040. En nu zei de gemeente Shell de wacht aan. Dit nieuwe college was zo gek nog niet!
Maar wat we toen niet wisten, was dat Marjan van Loon een paar weken later benoemd zou worden tot adviseur energietransitie van de gemeente. Vanuit The Economic Board The Hague gaat ze de gemeente – geheel onafhankelijk – en gevraagd en ongevraagd – adviseren om zich aan te sluiten op de warmterotonde met restwarmte van Pernis en om Eneco te verkopen aan … juist Shell.
En de gemeente is daar blij mee. ‘Wij luisteren naar iedereen met goede ideeën’, wuifde onze wethouder Energietransitie de morele bezwaren weg.
De gemeente praat met iedereen. Het maakt de Stad van Vrede en Recht niet uit of een bedrijf vuile handen heeft. Als ze maar geld hebben of voor werkgelegenheid zorgen.
In onze campagnes spreken we de gemeente vaak aan op de woorden in het logo: Vrede en Recht. We hopen dan dat de raadsleden of wethouders zelf óók voelen dat het niet klopt wat ze doen; dat ze van de ene kant vrede en recht prediken en van de andere kant profiteren van multinationals die een broertje dood hebben aan vrede en recht.
Maar Den Haag kan die spagaat prima aan, weten we na 3 jaar campagne. Den Haag voelt het scheuren niet. Want Den Haag laat de definitie van wat recht en wat onrecht is afhangen van hun gesprekspartner. Zijn ze op werkbezoek in een opvangcentrum voor vluchtelingen, dan is hun definitie anders dan als ze zich laten feteren doorj een van de vele fossiele multinationals die de stad rijk is.
Het Internationale Hof van Arbitrage
In het Vredespaleis, hét symbool voor Vrede en Recht, huist het Internationale Hof van Arbitrage. En dit Hof spreekt recht, wat krom is. Het spreekt recht, in het voordeel van multinationals die winst mislopen als landen wetten gaan invoeren voor milieu, klimaat, gezondheid en mensenrechten.
In de praktijk gaat dat zo: als een land de stekker uit de fossiele industrie wilt trekken, kan het Hof van Arbitrage in het Vredespaleis besluiten dat land te dwingen om een schadevergoeding te betalen. Vaak is alleen de dreiging van zo’n kostenpost al genoeg voor regeringen om beleid te maken dat de fossiele industrie geen strobreed in de weg zit.
Maar wat er gebeurt als het land toch nee zegt, zie je in de zaak Chevron- Ecuador. Chevron veroorzaakte vervuiling in Ecuador en verliet het land om de verantwoordelijkheid te ontlopen. En wat deed Chevron vervolgens vanuit een ander land? Chevron eiste – via het Hof van Arbitrage hier in Den Haag – dat Ecuador aan Chevron schadevergoeding betaalt.
Dat is de omgekeerde wereld, maar het gebeurt hier, in het Vredespaleis, in de naam van Vrede en Recht.
Den Haag voelt de spagaat niet. Nog niet. Want in 2019 gaan wij ervoor zorgen dat de spagaat gaat scheuren. Dat het zoveel pijn doet, dat de gemeente niet anders kan dan een stap naar voren zetten, naar een eerlijke, rechtvaardige en milieuvriendelijke toekomst.
Sinds onze oprichting 3 jaar geleden zijn we flink gegroeid, maar we zijn nog lang niet uitgegroeid. We kunnen alle hulp gebruiken. Sluit je bij ons aan en wijs je vrienden op ons bestaan.
Want het wordt een druk jaar. We gaan ons richten op de warmterotonde, de verkoop van eneco, het opschalen van energiedemocratisering. En Den Haag is ook het regeringscentrum, en er zijn dit jaar grote demonstraties van landelijke organisaties te verwachten.
Omdat het nu of nooit is voor het klimaat, voor onze voorwaarden van ons leven, hebben wij besloten dat wij onze energie gaan richten op het bundelen van krachten. Dat betekent: geen fietsparade voor het klimaat, maar zorgen dat onze achterban en hún achterban zich aansluit bij groot landelijk protest. We zullen een beroep doen op jullie, om jullie achterbannen te werven.
In Brussel liepen we met een klimaatmars mee met 70.000 mensen. Zoiets moeten wij in Nederland toch ook kunnen, als we de krachten bundelen?
De verandering komt niet van de politiek, niet van de industrie. Niet uit zichzelf. Zij gaan alleen maar snelheid maken als wij ze daartoe bewegen. Samen gaan we ervoor zorgen dat de industrie van tafel gaat, dat er een scheiding komt tussen staat en multinationals, dat onze overheid de stekker uit de fossiele industrie durft te trekken, omdat er pas dan, dán pas ruimte ontstaat voor een snelle en eerlijke samenleving. Omdat er pas dan, dán pas ruimte ontstaat voor vrede en recht.
Namens Den Haag Fossielvrij wens ik jullie, een 2019 vol échte vrede en recht.